Այն,
որ հայ-թուրքական հարաբերությունների հնարավոր բարելավումը ադրբեջանական
կողմի համար հիստերիկ ցնցումների պատճառ դարձավ, զայրույթով են ընդունում
հատկապես թուրք քաղաքական գործիչները: Թեմայի շրջանակներում ArmAr.am-ի
թղթակիցը զրուցեց Թուրքիայի խորհրդարանի անդամ, Գարահիսարից պատգամավոր ընտրված Ահմեդ Քոջայի հետ:
Վերջինս իշխող «Արդարություն և զարգացում» կուսակցությունից է և աչքի է
ընկնում իր առաջադեմ հայացքներով, հատկապես, հարևանների հետ Թուրքիայի
հարաբերությունների կարգավորման հարցերում:
46-ամյա Ահմեդ Քոջան ի ծնե գործարարական առօրյայի մեջ է եղել: Նրա համար քաղաքականության շարժիչ ուժը հենց բիզնեսն է. չկան բարեկամ պետություններ, կա փոխադարձ շահ:
Այս համատեքստում պատգամավորը անիրատեսական է համարում ադրբեջանական այն
սպասումները, թե Թուրքիան մշտապես պետք է տեր կանգնի Ադրբեջանին ու
վերջինիս պատճառով մշտապես խնդիրներ ունենա:
«Թուրքիան Ադրբեջան չէ, քաղաքակիրթ է ու շատ լավ է հասկանում,
որ ադրբեջանական կամակոր պահանջները չեն կարող մշտապես բավարարվել: Չեմ
թաքցնում, մենք հայերի հետ բարեկամներ չենք, նախկինում էլ թշնամիներ ենք
եղել, սակայն ես ինքս պատմական խնդիրների հետևորդ չեմ»,- նշում է Ահմեդ Քոջան:
Հասկանալի է, իհարկե, որ թուրք պատգամավորը, առավել ևս իշխող
կուսակցության ներկայացուցիչը, չի կարող դուրս գալ պետական
գաղափարախոսության շրջանակներից և ասել այն, ինչ ձեռնտու չէ
իշխանություններին, սակայն Քոջան ամեն դեպքում զրույցում մի վրիպում է
թույլ տալիս, ինչը հազիվ թե էժան նստի պատգամավորի հետագա կարիերայի վրա: «Գերմանացիները
հրեաներին են կոտորել, բայց խելացի քաղաքականության շնորհիվ նրանք
կարողացան հաշտվել: Ես կարծում եմ, որ եթե մենք էլ, իրոք, մտածենք
հաշտության մասին, ապա հաստատ ապագայում հայերը թուրքերից դժգոհ չեն մնա»: Թե հաշտության ինչ տարբերակի շուրջ է պտտվում Քոջան, չի մանրամասնում, սակայն միևնույն ժամանակ վերջինս փորձում է բացատրել` Թուրքիան չի կարող աչքերը փակել ներկայի ու անցյալի առաջ և «Մեկ ազգ, երկու պետություն» խաղալ: «Ադրբեջանի հետ մենք երբեք էլ մեկ ազգ չենք եղել:
Նախկինում ռազմավարական շահերը երկուսիս էլ հետաքրքրում էին, և մենք
եղբայրներ էինք, հիմա հայերի հետ մեր բարեկամության անհրաժեշտությունը
կարող է ստիպել ոչ միայն ընդունել պատմական իրադարձությունները, այլև
համաձայնության գալ շատ այլ հարցերում»,-փաստում է Ահմեդ Քոջան:
Նաիրի Հոխիկյան
|